Zbyt wielu pacjentów z CVD nie otrzymuje odpowiedniego leczenia – wyniki globalnego badania

Leki stosowane w profilaktyce wtórnej chorób sercowo-naczyniowych (CVD) są globalnie niedostatecznie wykorzystywane, a dodatkowe strategie zwiększające ich zastosowanie są konieczne do poprawy leczenia CVD i redukcji przedwczesnej śmiertelności – wynika z badania opublikowanego dziś w JACC, flagowym czasopiśmie Amerykańskiego Kolegium Kardiologii (ACC). W badaniu przeanalizowano uczestników z CVD z 17 krajów na przestrzeni 12 lat i wykazano, że stosowanie leków pozostaje na niskim poziomie, przy niewielkiej poprawie.

Profilaktyka wtórna CVD koncentruje się na zapobieganiu kolejnym problemom zdrowotnym u osób już zdiagnozowanych. Obejmuje to zarządzanie czynnikami ryzyka poprzez zmiany stylu życia, stosowanie leków i odpowiednie leczenie. Bez interwencji pacjenci ci są bardziej narażeni na zgon, kolejne zawały serca, udary oraz niewydolność serca. Wiodące organizacje międzynarodowe, takie jak Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ), od ponad dekady wyznaczają cele mające na celu zmniejszenie przedwczesnej śmiertelności związanej z CVD poprzez poprawę leczenia i dostępności leków.

– Po przeanalizowaniu postępów w stosowaniu leków w profilaktyce wtórnej CVD nasze badanie wykazało, że nadal istnieje znaczne niedostateczne wykorzystanie tych terapii, a ich stosowanie w czasie nie poprawia się istotnie. W związku z tym globalne cele w tym zakresie prawdopodobnie nie zostaną osiągnięte – powiedział dr Philip Joseph, główny autor badania i naukowiec z Population Health Research Institute (PHRI), wspólnego instytutu McMaster University oraz Hamilton Health Sciences w Kanadzie.

Badanie PHRI Prospective Urban Rural Epidemiology (PURE), wielonarodowe, społecznościowe badanie kohortowe, przeanalizowało dane ponad 11 000 uczestników z rozpoznanym CVD w wieku 30–70 lat na przestrzeni 12 lat. Uczestnicy pochodzili ze społeczności w krajach o różnym poziomie dochodów, reprezentując zarówno obszary miejskie, jak i wiejskie.

Zróżnicowanie stosowania leków w zależności od poziomu dochodów

W badaniu uwzględniono następujące kraje (podział według klasyfikacji Banku Światowego w momencie rozpoczęcia badania):

• Kraje o wysokich dochodach: Kanada, Szwecja, Zjednoczone Emiraty Arabskie
• Kraje o wyższych średnich dochodach: Argentyna, Brazylia, Chile, Malezja, Polska, RPA, Turcja
• Kraje o niższych średnich dochodach: Chiny, Kolumbia, Iran
• Kraje o niskich dochodach: Bangladesz, Indie, Pakistan, Zimbabwe

Wyniki wykazały, że stosowanie leków w profilaktyce wtórnej CVD różniło się w zależności od poziomu dochodów danego kraju i w większości przypadków zmniejszyło się w czasie trwania badania.

Ogólny odsetek osób stosujących przynajmniej jeden lek w profilaktyce wtórnej wynosił na początku 41,3%, osiągnął szczyt na poziomie 43,1%, a następnie spadł do 31,3% w ostatnim etapie badania.

• W krajach o wysokich dochodach stosowanie leków spadło z 88,8% do 77,3%.
• W krajach o wyższych średnich dochodach wzrosło z 55% do 61,1%.
• W krajach o niższych średnich dochodach rozpoczęło się na poziomie 29,5%, wzrosło do 31,7%, a następnie spadło do 13,4%.
• W krajach o niskich dochodach wzrosło z 20,8% do szczytowego poziomu 47,3%, a następnie spadło do 27,5%.

Stosowanie trzech lub więcej klas leków o udowodnionej skuteczności w profilaktyce wtórnej było niskie we wszystkich grupach krajów.

– Nasze wyniki sugerują, że obecne strategie profilaktyki wtórnej nadal pozostawiają większość pacjentów z CVD bez leczenia lub z leczeniem niewystarczającym, co wskazuje na ogólny brak postępu w zwiększaniu stosowania leków na całym świecie – podkreślił dr Joseph.

Potrzeba pilnych działań

– To przełomowe badanie uwidacznia ogromną szansę na poprawę globalnego zdrowia sercowo-naczyniowego – powiedział dr Harlan M. Krumholz, profesor na Yale School of Medicine i redaktor naczelny JACC. – Niedopuszczalne jest, że tak wielu pacjentów z przebytą chorobą serca nie otrzymuje łatwo dostępnych i niedrogich terapii, które mogłyby uratować im życie i zapobiec kolejnym incydentom. Mamy narzędzia, by zlikwidować tę lukę w opiece już teraz – musimy działać natychmiast.

Ograniczenia badania obejmują analizę tylko siedemnastu krajów, choć zostały one dobrane tak, aby reprezentowały szerokie spektrum geograficzne i różne poziomy rozwoju ekonomicznego. Ponadto możliwość, że uczestnicy zaniżyli swoje rzeczywiste stosowanie leków, może wpływać na wyniki. Dodatkowo nieznany jest dokładny wpływ zmian demograficznych, czasu trwania CVD czy jej nasilenia na zmiany w stosowaniu leków. Pandemia COVID-19 dodatkowo ograniczyła możliwość prowadzenia badań w niektórych krajach podczas ostatniego cyklu obserwacyjnego.

Źródło: Journal of the American College of Cardiology
DOI: 10.1016/j.jacc.2024.10.121